Stopy kobaltu charakteryzują się wyjątkową wytrzymałością i twardością, która nieznacznie spada przy wzroście temperatury. Przeznaczone są zasadniczo do pracy w ekstremalnych temperaturach (do 1050 °C), nie wymagają hartowania, przez co zachowują swoje parametry i nie odpuszczają się przy „rozgrzaniu do czerwoności”. Obecność kobaltu i chromu skutkuje skrajnie wysokimi temperaturami topnienia.
Stopy kobaltu należą do wyjątkowych materiałów, całkowicie niemagnetycznych i odpornych na korozję. Ich skład chemiczny zostały zoptymalizowany pod kątem różnych zastosowań. Doskonała odporność na ścieranie oraz właściwości samosmarne, które umożliwiają pracę metal-metal bez groźby zatarcia, świadczą o unikalnych właściwościach tych materiałów.
Stopy te są tak twarde, że ich obróbka skrawaniem jest bardzo utrudniona. Zazwyczaj części są odlewane lub spiekane z minimalnymi naddatkami, a ostateczny ich kształt i jakość powierzchni uzyskuje się poprzez szlifowanie.
Wszędzie tam gdzie stale narzędziowe i inne materiały nie sprawdzają się ze względu na trudne warunki pracy, stopy kobaltu są bardzo dobrą alternatywą.
Stopy kobaltu do pracy w wysokich temperaturach – dane techniczne
Nazwa stopu | Stelit 3 / Stellite 3 | Stelit 6 / Stellite 6 | Stelit 12 / Stellite 12 | TTG 25 / Tantung 25 | TTG 35 / Tantung 35 | T800 / Tribaloy T800 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Co | % | 2,0 2,7 | 0,9 1,4 | 1,1 1,7 | 2,2 2,8 | 3,3 3,8 | 1,6 2,2 |
Mg | % | 1.0 | 1.0 | 1.0 | 1,0 3,0 | 1,0 3,0 | 1.0 |
Si | % | 1.0 | 1.5 | 1.0 | - | - | 1.0 |
Cr | % | 29,0 33,0 | 27,0 31,0 | 28,0 32,0 | 27,0 32,0 | 27,0 32,0 | 26,0 31,0 |
Ni | % | 3.0 | 3.0 | 3.0 | 7.0 | 7.0 | 3.0 |
Mo | % | - | 1.5 | - | - | - | 1,0 2,0 |
W | % | 11,0 14,0 | 3,5 5,5 | 7,0 9,5 | 14,0 19,0 | 14,0 19,0 | 4,5 7,0 |
Co | % | Reszta | Reszta | Reszta | Reszta | Reszta | Reszta |
Fe | % | 3.0 | 3.0 | 3.0 | 2,0 5,0 | 2,0 5,0 | 12.0 |
Inne | % | P ≥ 0,03; S ≥ 0,03 | P ≥ 0,03; S ≥ 0,03 | P ≥ 0,03; S ≥ 0,03 | 0,8 2,1 Nb | 0,8 2,1 Nb | 4,0 6,0 Nb; 0,5 2,0 Cu |
Ciężar właściwy | ≥ g/cm3 | 8.55 | 8.35 | 8.4 | 8.84 | 8.8 | 17.55 |
Twardość | HRC | 51 55 | 38 44 | 44 49 | 57 60 | 60 63 | 45 50 |
Wytrzymałość na rozciąganie | N/mm2 | 550 | 830 | 690 | - | - | 690 |
Temperatura topnienia | C | 1210 | 1285 | 1210 | 1150 | 1200 | 1560 |
Optymalna temperatura pracy | C | < 750 | < 650 | < 750 | < 800 | < 800 | < 800 |
Charakterystyka / Właściwości | § podwyższona odporność na zużycie i twardość które utrzymują się w wysokiej temperaturze, §bardzo dobra odporność na korozję, § odporność na zatarcie przy pracy ze Stelitem 6 lub 12. | § wysoki moduł elastyczności § nadaje się do pracy w podwyższonej temperaturze, §bardzo dobra odporność na korozję §dobre parametry ślizgowe i odporność na zatarcie. | § podwyższona odporność na zużycie i twardość które utrzymują się w wysokiej temperaturze, §bardzo dobra odporność na korozję §dobre parametry ślizgowe i odpornośćna zatarcie. | § wysoka wytrzymałość mechaniczna i twardość, § bardzo dobra odporność na pękanie §nadaje się do pracy w wysokich temperaturach § §niemagnetyczny | § wysoka wytrzymałość mechaniczna i twardość, §dobra udarność §nadaje się do pracy w wysokich temperaturach §dobre własciwości tnące §niemagnetyczny. | § wysoka wytrzymałość mechaniczna, §odporność na korozję, §temperatura pracy do 1000°C §dobre parametry ślizgowe. |
Zastosowanie | Stelit 3 / Stellite 3 | Stelit 6 / Stellite 6 | Stelit 12 / Stellite 12 | TTG 25 / Tantung 25 | TTG 35 / Tantung 35 | T800 / Tribaloy T800 |
---|---|---|---|---|---|---|
części o podwyższonej odporności na zużycie | + + + + | + + + | + + + + | + + + | + + + | + + + |
części pracujące w wysokich temperaturach | + + + + | + + + | + + + + | + + + | + + + | + + + |
części odporne na korozję chemiczną | + + + | + + + | + + + | + + + | + + + | + + + |
ostrza tnące do włókien abrazyjnych i wiskozy | + + | + + | + + | + + + | + + + | + + + + |
części odporne na zatarcie przy pracy metal / metal | + + + | + + + + | + + + + | + + | + + | + + + |
elementy pomp i zaworów dla przemysłu chemicznego, papiernicznego i wydobywczego robpy i gazu | + + + | + + + + | + + + + | + + + | + + + | + + + + |
uszczelnienia mechaniczne | + + + + | + + + | + + + + | + + | + + | + + + + |
obudowy czujnikw wysokotemperaturowych | + + + + | + + + | + + + + | + + | + + | + |
matryce do wytłączania na gorąco | + + + + | + + + | + + + + | + + + | + + + | + |
tuleje ślizgowe | + + + | + + + | + + + + | + + + | + + + | + + |
elementy lini do cynkowania zanurzeniowego | + + | + + + + | + + | + + + | + + + | + + + + |
części do turbin gazowych | + | + | + | + + + | + + + | + + |
śruby napędowe | + + + + | + + | + + + | + + | + + | + + |
nurniki do form do produkcji opakowań szklanych | + + + | + + | + + + + | + + | + + | + + + + |